Maatschappelijke Verantwoorde Sporters

De afgelopen twintig jaar heeft de voetbal sport zich in meerdere opzichten spectaculair en razend snel ontwikkeld. Het is van de marge verschoven naar het centrum van de samenleving en heeft zich ontwikkeld tot een breed geaccepteerd verschijnsel. Buiten het feit dat de betekenis van voetbal door uitgaven aan de voetballerij door consumenten, overheden en bedrijfsleven als bedrijfstak is toegenomen dienen wij ervoor te waken dat voetbal niet alleen als commercieel amusement vorm wordt gezien. Natuurlijk kunnen wij trots zijn op de spectaculaire stijging van zendtijd tv en radio met hoge waarderingscijfers en kijkdichtheid, volle stadions en een toename van goed opgeleide profvoetballers en de professionalisering van onze stadions.

Wij kunnen echter ook trots zijn op het feit dat er in het voetbal een toename heeft plaatsgevonden van actieve en passieve beoefenaars. Het collectief gevoel dat onze samenleving zich steeds verder individualiseert zien wij niet terug in de behoefte om deel uit te maken van een vereniging.

Uiteraard zijn er problemen binnen het verenigingsleven om vrijwilligers te werven en wordt er steeds een groter beroep gedaan op die kleine groep trouwe vrijwilligers. Het is één van de belangrijkste taken van de KNVB om hier structureel en duurzaam beleid op te ontwikkelen en nu alvast na te denken over hoe de voetbal vereniging er in 2020 uit kan gaan zien.

De afgelopen maanden ben ik bewust een tour gaan maken langs verschillende amateurverenigingen. Ik wilde weer een bepaald verenigingsgevoel beleven, nadat ik ruim 16 jaar in het profvoetbal heb gewerkt. Ruim 10 amateurclubs heb ik op basis van grootte, locatie en samenstelling geselecteerd en anoniem bezocht. Het één wat beter georganiseerd dan de ander, maar allemaal één ding gemeen, namelijk een collectieve geluksbeleving van kinderen die voetballen. Of er nu wel of geen prikbord hangt met competitiestanden en wedstrijd tijden, er een hartelijk ontvangst plaatsvindt in de bestuurskamer, oud of jong achter de bar staat, er sprake is van parkeer gelegenheid en iedereen in de zelfde kleur broekjes en sokken speelt. Ik positioneerde mij voornamelijk op drie locaties, namelijk aan de bar, langs het speelveld en/of tribune. En alleen maar kijken naar alle bewegingen die er plaatsvinden. Links in de hoek een stel ouderen heren die kaarten, bij de balie kinderen met een euro in de hand en voordringen om een zakje snoep te kopen of als het middag is een lekker patatje of broodje bestellen, op een mooie tribune ouders horen discussiëren over politiek en de school van de kinderen, trainers die in mooie sponsor jassen trots langs de kant staan en klassieke armbewegingen maken die lijken op aanwijzingen, vaders die hier en daar hun voetbal inhoudelijke mening op verschillende manieren verbaal en non verbaal ventileren, de vrijwilliger die met een kruiwagen met zand de gaten langs een speelveld repareren en hun ongenoegen uitspreken over zogenaamde konijnen of was het een mollenplaag, KNVB scheidsrechters in een mooie zwarte pak of moeders die met een oud trainerspak of dure Lacoste kleding een jeugdwedstrijd leiden, er mooie wedstrijd en programma boekjes op tafel liggen, trotse eerste elftal spelers de kantine binnen lopen en zich een beetje koning en beroemd voelen.

Ik kom bewust terug op die voetballende kinderen en alle inspanningen die wij dienen te verrichten om het allemaal mogelijk te maken. Het verenigingsleven is voor mij heel erg belangrijk geweest. Ik kom uit een klassiek migratie gezin en heb d.m.v. het verenigingsleven geleerd afspraken te maken en na te komen, te leren streven naar een gemeenschappelijk doel, te communiceren, te bewegen en samen te werken met mijn teamgenoten. Het gaf mijn kindsleven een waardevolle tijdsbesteding en beleving. Het is de basis geweest om uiteindelijk met mijn talent in het betaald voetbal terecht te komen en in volle stadions het fantastische spel te spelen.

Als oud betaald voetballer ben ik blij met het feit dat steeds meer betaald voetbal organisaties zich maatschappelijk inzetten en inzien dat er meer is dan alleen voetbal. Vanuit de KNVB en stichting meer dan voetbal worden BVO’s gestimuleerd om ambities te tonen en een optimistische toekomstvisie te ontwikkelen op het gebied van Maatschappelijk ondernemen. Een visie die zich baseert op de waarden die het Voetbal in Nederland groot hebben gemaakt; toegankelijkheid, gelijkwaardigheid, herkenbaarheid, democratie en identificatie. Een van de belangrijkste doelen van een betaald voetbal organisatie is het afgeven van een signaal dat voetbal voor ons allemaal is. Niet alleen vanuit de behoefte om seizoenkaarten te verkopen, sponsoren te verleiden of gemeenschapsgelden te gebruiken voor accommodatie verbeteringen.

Tegen deze achtergrond en met de ambitie om een bijdrage te leveren aan een dergelijke toekomst visie is het van belang dat wij de nieuwe generatie profvoetballers opleiden tot Maatschappelijk Verantwoorde Sporters. De nieuwe generatie die een bijdrage wil leveren aan de toekomst van het voetballen in Nederland en haar supporters en overige doelgroepen specifiek. De zogenaamde succes verhalen en feitelijke betekenis van voetbal voor mens en maatschappij vertalen naar visie en beleid t.a.v. het opleiden van jeugd in de context van het betaald voetbal.

Laat ik het bovenstaande eens reduceren en vertalen naar de volgende interessante vragen die ons uitdagen tot creatieve en ambitieuze antwoorden:

Hoe vergroten wij het bewustzijn van een toekomstige profvoetballer en ben je niet alleen maar een topsporter bij de gratie van de breedtesport (lees verenigingsleven), supporters, bestuurders, media en overige stakeholders die Topsport mogelijk maken?

Hoe creëer je balans in enerzijds het presteren als sporter en anderzijds de sociaal maatschappelijke, culturele, economische en emotionele verplichtingen van voetballers ten opzichte van (verborgen) wensen van bovenstaande doelgroepen en wat wordt er nou toch bedoeld met het feit dat mensen zich met topsporters identificeren en dat identificatie niet alleen maar samenhangt met de kwaliteit en prestaties van de sportieve uitvoering? Wat moeten wij als betaald voetbal organisaties doen om die sportieve, communicatieve, commerciële en maatschappelijke verplichtingen in acceptabele en hanteerbare druk om te zetten?

Heerlijk om te constateren dat ik in mijn huidige functie als Technisch manager van de KNVB kan bezig houden met het beantwoorden van bovenstaande vragen en gevoelsmatig de topsporter en breedtesporter in mij kan bevredigen.

Mohammed Allach

Technisch Manager KNVB

Ex directeur FC Twente en RKC