Normen en Waarden

Soms vraag ik mij af of het aan mij ligt of aan de maatschappij die steeds meer verhardt en niveau- loos wordt. Zijn we gek geworden.

Ik ben opgegroeid in een tijd waarin politie, scheidrechters en leraren op school gerespecteerd werden. Uiteraard zochten we toen ook de grenzen van het toelaatbare op maar er was geen ruimte voor oeverloze discussies. Was het beter toen? Moeilijk te zeggen, maar het was wel duidelijker.

Steeds vaker hoor ik mensen om mij heen zeggen dat wij weer terug moeten naar een maatschappij waarin normen en waarden normaal zijn, maar dat gaat niet van de ene op de andere dag. Als je een willekeurige krant op een willekeurige dag openslaat, staan er berichten in die je als je mee doet aan de normvervaging niet eens meer opvallen. Hulpverleners die worden aangevallen, een Sinterklaas die met stenen wordt bekogeld, een supporter van 77 die in coma wordt geschopt, hooligans die politieagenten zo in het nauw drijven dat er waarschuwingsschoten moeten worden gelost, tientallen overvallen op winkeliers, bejaarden gehandicapten die worden beroofd, homostellen die geterroriseerd worden in eigen buurt, een neonazistisch Monopolyspel en ga zo maar door.

Ik word er doodziek van en ben er klaar mee. Voorpagina’s schreeuwen om keiharde aanpak van voetbalhooligans, en daar ben ik het uiteraard volledig mee eens, maar het probleem is veel complexer. Zolang wij de misstanden in het dagelijkse leven niet aanpakken is het probleem op en rond de voetbalvelden slechts een (uitermate vervelend) detail en toch kan de sport, zoals zo vaak, een voorbeeldfunctie vervullen. Sport kan zo nu en dan verbroederen en de druk van de ketel halen. De vergrootglasfunctie van met name voetbal is opmerkelijk. Waarom zijn er veel takken van sport waarbij de beslissingen van arbiters niet worden aangevochten en wordt er bij het voetbal over ieder moment gediscussieerd? Misschien wel omdat voetbal de belangrijkste bijzaak in het leven is. Wij houden ervan om te blijven kibbelen over wel of geen buitenspel, wel of geen bewuste doodschop en wel of geen bal over de doellijn. Zolang het daarbij om meningsverschillen gaat is het allemaal niet erg, maar het loopt nu geregeld uit de hand. Vooral het opgefokte gedrag van trainers en spelers zorgt ervoor dat de vonk overspringt naar de tribunes en daar moeten we van af.

Respect is meer dan een term, respect moet in je zitten en als dat nog niet zo is, moeten we er met zijn allen hard aan werken om wat dat betreft terug te gaan in de tijd. Is helemaal niet erg. Niet alleen de toekomst is zaligmakend. Laten we een voorbeeld nemen aan de rugbyers die elkaar tijdens de wedstrijd met een enorme inzet bestrijden maar waar de verliezers na afloop van de “slachtpartij” de winnaars met een applaus door een erehaag van het veld laten gaan. Het “spelletje” is afgelopen en nu is er tijd voor bier.

We moeten opkomen voor onze rechten en weten wat wel en niet kan en mag. Als we daar allemaal van doordrongen zijn, komt het allemaal wel goed. We beschikken inmiddels in Nederland over een groep jonge, talentvolle scheidsrechters. Als iedereen zich op of om het veld weer normaal gaat gedragen zal de aanwas van scheidsrechters weer gaan toenemen.

“Goed gedaan, scheids”, is heerlijk om te horen en te zeggen.

Jack van Gelder

Presentator Studio Voetbal

NOS